Grenzen zijn actueler dan ooit… Gooien we ze dicht, bouwen we een muur en blijven ze dan dicht of mogen ze ‘selectief open’, en voor wie dan precies? Wat bepaalt daarin je mening, is dat je gevoel of je frustratie, en welk gevoel dan? En kennis, is dat ook een bepalende factor? Zijn het ook je emoties die meespelen, angst of boosheid?
Wat geldt voor landsgrenzen, geldt ook voor je eigen persoonlijke grenzen. Waar ligt je grens eigenlijk en wie gaat daar wel eens overheen? Zijn je grenzen potdicht alsof je een enorme muur om jezelf heen gebouwd hebt en durft men er niet eens overheen…? Of zijn je grenzen, net als de grenzen binnen Europa bijna onzichtbaar en gaat men er juist heel makkelijk overheen…. En dan? Als ‘ze’ er overheen gaan? Wat gebeurt er dan…? Krijgen ‘ze’ dan de volle laag, of laat je het gebeuren…? Als je grenzen vaag zijn gaan niet alleen ‘anderen’ er heel makkelijk overheen, maar ook jijzelf.
Sterker nog, in veel gevallen ben jezelf vooral degene die het meest over ‘z’n eigen’ grenzen gaat. Bijvoorbeeld door steeds maar ‘Ja’ te blijven zeggen tegen je collega’s, terwijl je eigenlijk keihard ‘NEE’ zou willen roepen omdat je werk al veel te hoog opgestapeld op je bureau ligt te wachten en je eigenlijk hulp nodig hebt in plaats van meer werk.
Als je je grenzen kent en duidelijk aangeeft hoef je ze minder streng te bewaken en hoef je ook minder snel uit je slof te schieten als iemand toch over je tuinhekje stapt. Je kunt je waarschijnlijk goed voorstellen wat een vrijheid dat met zich meebrengt. Maar dan moeten je grenzen dus wel duidelijk zijn, ook voor jezelf. Bewust worden van je grenzen is in theorie helemaal niet zo moeilijk, je hoeft daarvoor alleen maar naar jezelf te luisteren… Achter die grens verschuilt zich namelijk vaak een behoefte. Dat geldt ook voor de persoon die over je grens heen stapt, achter zijn of haar irritante grensoverschrijdende gedrag schuilt vaak ook een behoefte. Luister eens naar die behoefte… en spreek ‘m uit in plaats van hem voor jezelf te houden en te wachten tot iemand zijn behoefte aan jouw kant van de grens doet, dat geeft namelijk stront! Kijk maar eens naar een waarschijnlijk voor vooral ouders van kinderen een zeer herkenbaar voorbeeld:
‘s Avonds rond een uur of 19.00, net na het eten heb ik meestal even een moment van rust nodig. Even niet praten, en graag zo min mogelijk geluid, ‘gewoon even helemaal niets’, zeg maar. De krant lezen, even zinloos surfen, of een boekje lezen lukt nog net, maar eigenlijk dringt de tekst amper tot me door. Die krant of dat telefoontje blijken op zo’n moment meer een schuilplek voor mezelf om maar vooral te laten zien dat ‘ze’ me met rust moeten laten dan dat de informatie die ik lees me met kennis verrijkt. Hoe kien ik het uit… precies op het moment dat ik even rust nodig heb, lijkt de behoefte van mijn kinderen juist totaal andersom te liggen. Het is hèt moment om te kletsen, te klieren, herrie te maken, gevulde glazen om te gooien, en vooral heel dichtbij te zijn. Het liefst op schoot en dan even lekker friemelen (stilzitten kunnen ze namelijk niet) en knuffelen. Twee behoeftes dus die totaal niet op elkaar afgestemd lijken te zijn… Ik zeg expres lijkt… want eigenlijk is hun verborgen behoefte dat ze ook op zoek zijn naar rust, maar die rust krijgen ze niet, want dat mogen ze niet. Ook zij willen het liefst even met hun ‘elektronica’, of de tv in ontspan stand… maar dat mogen ze niet meer van ons na 19.00 uur… Dus moeten ze iets anders doen, en gaan op zoek naar wat ze dan wel kunnen doen met hun overprikkelde hoofdjes… Stront aan de knikker dus, vaak opgelost met een sneer en een versnelde gang naar bed… Niet zo gezellig en een gefrustreerd gevoel toe.
De oplossing: samen op de bank. Zij met een spelletje, geluid uit, ik met even niets, lekker tegen elkaar aan… en ontprikkelen. Om een half uurtje later ontspannen en rustig naar bed te gaan (zij) en ik rustig en ontspannen de tijd kunnen nemen voor voorlezen/liedjes zingen. En als ze liggen dan kan alsnog rustig de krant erbij en nu wel met aandacht even lekker lezen, of nog even werken, opruimen of wat dan ook al gelang de behoefte…
Een duidelijke grens dus, maar zonder hek en zonder extra beveiliging… maar vooral met respect naar elkaars behoefte…
En die landsgrenzen? Zal het daarmee ook zo werken? Als we luisteren naar elkaars behoeften, als we ons met elkaar verbinden en echt contact maken… tot welke hoogte zal die muur dan nog gebouwd moeten worden…?
———————————————–
Ook bewust worden van je grenzen, ontdekken welke van je eigen behoeften achter je grenzen liggen en hoe je de behoeften van anderen buiten je hekje laat… Geef je op voor de workshop ‘Over grenzen gaan … ‘
